Een bijzondere tijd voor uitgeverijen

De markt voor informatievoorziening en advertenties blijft groeien. Consument en professional hebben de beschikking over meer informatie dan ooit tevoren. Maar uitgeverijen hebben tot nu toe moeite om de grote rol die ze van oudsher hierin hebben vast te houden, getuige de dalende omzetten*.

Consument en professional grijpen voor informatie en inspiratie steeds vaker naar hun mobiel en pc. En in het digitale domein weten uitgeverijen minder goed geld te verdienen dan met hun traditionele printproducten en ondervinden ze hevige concurrentie van Amerikaanse techreuzen als Google en Facebook. In de wetenschappelijke markt zorgt het aanjagen door de overheid van Open Access voor een sterk veranderend speelveld.

Digitalisering vraagt om andere verdienmodellen dan uitgeverijen gewend zijn; om andere samenwerkingsverbanden, andere producten, andere processen, andere organisatie-inrichting en om ander talent. Digitalisering biedt mogelijkheden tot kostenbesparing, maar ook voor het aanboren van nieuwe markten. Nederlandse uitgeverijen exploreren de nieuwe mogelijkheden en proberen nieuwe initiatieven uit. Soms met succes en soms zonder. De meeste van hen zitten midden in hun digitale transformatie.

2016 was back to business

Na jaren van experimenteren met nieuwe technologieën, het onderzoeken van nieuwe verdienmodellen en innovatielabs met exotische nieuwe bedrijvigheid lag in 2016 de nadruk dichter bij huis. Uitgeverijen leken dichter langs de randen van het bestaande verdienmodel te zoeken naar vernieuwing. Er werd vooral ingezet op het verzamelen van data van de huidige klanten en het opbouwen van profielen, oftewel het digitaal leren kennen van de klant.

Tijd voor een nieuwe strategie

'Om te overleven zal elke uitgeverij zichzelf opnieuw moeten uitvinden.' Volgens Jasper Baggerman, senior adviseur digitalisering & innovatie, is het verdienmodel dat eeuwenlang werkte op termijn niet meer houdbaar. ‘Elke uitgeverij moet een nieuwe koers inzetten om antwoord te kunnen geven op de vragen "Waar verdienen we in de toekomst ons geld mee?" en "Waarom kiezen toekomstige klanten straks voor ons?".'

Het antwoord op deze vragen is anders voor elke uitgeverij. Maar qua proces, de wijze van organiseren, samenwerken en leren zijn de uitdagingen waarvoor uitgeverijen gesteld staan bij digitalisering vergelijkbaar voor de hele sector. Dat maakt het interessant om ook hier krachten te bundelen.