NUV jaarverslag 2016 - NDP Nieuwsmedia

BEKIJK de

NDP NIEUWSMEDIA FACTSHEET

NDP Nieuwsmedia

NDP Nieuwsmedia, de brancheorganisatie voor nieuwsbedrijven, draagt de kracht en maatschappelijke functie van private nieuwsmedia uit. De brancheorganisatie behartigt de zakelijke en journalistieke belangen van nieuwsbedrijven.

NDP Nieuwsmedia telt veertien lidbedrijven. Samen brengen zij bijna veertig nieuwsmerken op de Nederlandse markt. De speerpunten van NDP Nieuwsmedia zijn lobby, belangenbehartiging, onderzoek en advertentiemarkt en de jongerenmarkt (Nieuws in de klas).

Public affairs nationaal

In de politieke besluitvorming in Den Haag richtte NDP Nieuwsmedia zich voornamelijk op beïnvloeding van het mediabeleid, de lobby voor een laag btw-tarief voor digitale nieuwsproducten en het voorkomen van aantasting van de persvrijheid. De markttoets voor nieuwe diensten van de publieke omroep was eveneens een belangrijk lobbyissue in het afgelopen jaar.

Sinds de goedkeuringsprocedure voor nieuwe diensten van de publieke omroep in 2010 in het leven werd geroepen, wijst NDP Nieuwsmedia erop dat de procedure – conform de Europese voorschriften – ook een marktimpactanalyse dient te bevatten zodat de belangen van commerciële mediapartijen zorgvuldig worden meegewogen.

In november 2016 liet staatssecretaris Dekker (Media) weten dat hij een wetsvoorstel voorbereidt om voortaan de gevolgen van nieuwe activiteiten van de Nederlandse Publieke Omroep (NPO) op marktpartijen door de Autoriteit Consument & Markt (ACM) in kaart te laten brengen. De Tweede Kamer stemde eind november in met Dekkers voornemen om de aangescherpte markttoets uit te werken in een wijziging van de Mediawet. Dekker heeft toegezegd dat het kabinet in de eerste helft van 2017 een wetsontwerp ter consultatie voorlegt.

Persvrijheid

Hoewel Nederland goed scoort op internationale ranglijsten, verdient persvrijheid de volle aandacht. Frits Campagne, voorzitter van NDP Nieuwsmedia: ‘De journalistiek vervult een belangrijke functie in de democratie. Het is belangrijk dat regels journalisten niet belemmeren bij het vervullen van hun taak.’ NDP Nieuwsmedia zette zich in 2016 onder meer in voor wettelijke verankering van journalistieke bronbescherming, voor een vrijstelling van de journalistiek op privacyregels en tegen vergaande bevoegdheden van overheidsorganen om communicatie tussen burgers te onderscheppen. Zo kunnen dreigende ‘chilling effects’ worden voorkomen.

‘De journalistiek vervult een belangrijke functie in de democratie. Het is belangrijk dat regels journalisten niet belemmeren bij het vervullen van hun taak.’

Frits Campagne, voorzitter NDP Nieuwsmedia

Btw op digitale nieuwsproducten

Voor digitale nieuwsmedia geldt het hoge btw-tarief van 21 procent, terwijl voor gedrukte nieuwsmedia het lage btw-tarief van 6 procent geldt. Het vergt wijziging van de Europese Btw-richtlijn om beide te kunnen belasten tegen het verlaagde btw-tarief.

Op 1 december 2016 presenteerde de Europese Commissie een voorstel waarin het lidstaten de ruimte biedt om zelf te kunnen bepalen welke digitale publicaties aanspraak maken op het verlaagde btw-tarief. Voor wijziging van de Btw-richtlijn is unanimiteit van de lidstaten vereist. Na goedkeuring moet de richtlijn worden omgezet in Nederlandse wetgeving.

Na aandringen van de Tweede Kamer zei staatssecretaris Wiebes (Financiën) in januari 2017 dat hij de btw op digitale nieuwsmedia per 2018 wil verlagen, indien de richtlijn is goedgekeurd. Als de lidstaten niet dwarsliggen en het nieuwe kabinet in lijn met de toezegging van Wiebes en de wens van de Tweede Kamer opereert, kan de btw-verlaging vanaf 1 januari 2018 een feit zijn.

Public affairs Europees

Per 1 januari 2016 is NDP Nieuwsmedia aangesloten bij News Media Europe. Namens de directeuren van de aangesloten landenorganisaties maakt Tom Nauta, directeur van NDP Nieuwsmedia, deel uit van het voorzitterschap van News Media Europe.

In 2015 presenteerde de Europese Commissie haar strategie voor een Digital Single Market. Veel van de voorstellen uit dit pakket maatregelen raken het werk van de lidbedrijven van NDP Nieuwsmedia. In 2016 waren de prioriteiten in EU-verband de wijziging van de Btw-richtlijn, de nieuwe richtlijnen voor het auteursrecht en audiovisuele mediadiensten en de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG), die per mei 2018 van kracht zal zijn.

Uitgeversrecht

In september 2016 presenteerde de Europese Commissie een voorstel voor een naburig recht voor nieuwsuitgevers om bij te dragen aan het behoud van een pluriform aanbod van online journalistiek. Het uitgeversrecht beoogt, in aanvulling op het auteursrecht, de positie van uitgevers ten opzichte van derden te versterken, zodat uitgevers met marktpartijen partnerships kunnen aangaan gericht op het hergebruik van content. Tom Nauta: ‘NDP Nieuwsmedia vindt dit voorstel belangrijk, omdat het de waarde van online journalistiek erkent. Het stelt uitgevers beter in staat afspraken te maken met grote internetbedrijven over het hergebruik van digitale nieuwsberichten.’ Momenteel behandelen het Europees Parlement en de Raad het voorstel.

‘NDP Nieuwsmedia vindt het voorstel van de Europese Commissie voor een uitgeversrecht belangrijk omdat het de waarde van online journalistiek erkent.’

Tom Nauta, directeur NDP Nieuwsmedia

Wijziging AVMD-richtlijn

Het voorstel om de richtlijn audiovisuele mediadiensten (AVMD-richtlijn) te vernieuwen leidt tot strengere regels voor nieuwssites in de Europese Unie. Volgens het voorstel kunnen video’s op nieuwssites in sommige gevallen worden aangemerkt als audiovisuele diensten. In Nederland zou het Commissariaat voor de Media vervolgens toezicht houden op de video’s op nieuwssites. News Media Europe en NDP Nieuwsmedia willen onafhankelijke kwaliteitsjournalistiek waarborgen en zetten zich ervoor in dat toezichthoudende autoriteiten op afstand blijven.

Mondiaal

NDP Nieuwsmedia maakt zich via de World Association of Newspapers and News Publishers (WAN-IFRA) ook mondiaal sterk voor de belangen van nieuwsuitgevers. WAN-IFRA legt zich in het bijzonder toe op de bevordering van een vrije pers.

Bijeenkomsten

NDP Nieuwsmedia organiseerde op 29 september 2016 in de Skylounge Amsterdam een dinerbijeenkomst voor de directies en hoofdredacties van de lidbedrijven. Tijdens deze bijeenkomst, die in het teken stond van het vertrouwen in de media, sprak Erik Mouthaan, Amerika-correspondent van RTL Nieuws, over de verschillen tussen Amerikaanse en Nederlandse media.

In 2016 organiseerde NDP Nieuwsmedia ledenvergaderingen bij de Persgroep en bij het ANP.

Onderzoek en advertentiemarkt

NDP Nieuwsmedia maakt zich in bestuurlijk en onderzoekstechnisch opzicht sterk voor betrouwbare cijfers over de consumptie van nieuwsmedia. De bereikcijfers en lezersprofielen uit bereiksonderzoeken zijn essentieel voor de advertentie-exploitatie van de lidbedrijven.

Belangrijk aandachtspunt daarbij is de integratie van de onderzoeken voor print, internet, radio en televisie. Nieuwsmerken zijn crossmediale merken geworden die adverteerders proposities bieden in uiteenlopende mediakanalen. Dankzij een koppeling van bestaande onderzoeken krijgen nieuwsmedia de beschikking over cijfers over hun volledige merkbereik. In 2016 zijn de voorbereidingen voor deze koppeling getroffen. De eerste crossmediale rapportages zijn voorzien voor eind 2017.

NDP Nieuwsmedia vertegenwoordigt de lidbedrijven in de Joint Industry Committees, zowel op bestuurlijk niveau als in technische adviescommissies. De brancheorganisatie is behalve bij printbereikonderzoek (NOM) ook actief betrokken bij online bereikonderzoek. De in VINEX verenigde internetexploitanten hebben in oktober 2016 het nieuwe online bereiksonderzoek NOBO gelanceerd. Met dit panelonderzoek kan over zowel het surfgedrag als het online videokijkgedrag worden gerapporteerd. NOM zal deze gegevens gebruiken om het merkbereik van nieuwsmedia te berekenen.

Het efficiënter organiseren van het bereiksonderzoek is een speerpunt. Ondanks de behoefte aan geïntegreerde rapportages opereren de onderzoeksorganisaties nog steeds gescheiden. Na de overname van de HOI-activiteiten door NOM Media ligt verdere samenwerking voor de hand. Niet alleen om een geïntegreerde onderzoeksoplossing te vinden, maar ook om de kosten beter te beheersen. Met andere marktpartijen zijn in 2016 de mogelijkheden voor samenwerking verkend. In 2017 zullen de besprekingen moeten leiden tot een verdere integratie van zowel de onderzoeken als de betrokken organisaties.

Als de onderzoeksdata beschikbaar zijn, is de rol van de brancheorganisatie nog niet uitgespeeld. De uitkomsten worden in werkgroepen besproken en via de website en social media met de markt gedeeld. De opgedane inzichten worden opgenomen in de online cursus Nieuwsmedia Academy. Via dit cursusprogramma hebben de afgelopen jaren honderden mediaprofessionals zich in de advertentiemogelijkheden van nieuwsmedia verdiept.

Nieuws in de klas

Nieuws in de klas, het educatieplatform van NDP Nieuwsmedia, stimuleert jongeren via het onderwijs nieuwsmedia online, in beeld, geluid en op papier te volgen en te interpreteren. Met behulp van de Nieuwsservice en lesmaterialen van Nieuws in de klas werken docenten en leerlingen aan taalvaardigheid, mediawijsheid en burgerschap. Chris van Hall, manager Nieuws in de klas: ‘Nieuws koppelt de les aan de wereld buiten school. Het werkt motiverend omdat relevante en reële contexten meer betekenis aan lesstof geven.’

Nieuws in de klas vertegenwoordigt de bij NDP Nieuwsmedia aangesloten nieuwsbedrijven in het onderwijs. Zij vinden het belangrijk dat nieuwsmedia deel uitmaken van het referentiekader van jongeren.

Nieuws in de klas sluit aan op ontwikkelingen in het onderwijs zoals 21ste-eeuwse vaardigheden, kritisch denken, mediawijsheid en betekenisvol onderwijs. Met de aandacht voor nepnieuws, fakeberichten en clickbait neemt de vraag naar betrouwbare nieuwscontent toe. Informatievaardigheden en mediawijsheid worden steeds belangrijker. Nieuws in de klas ondersteunt docenten en leerlingen door de functie van professionele nieuwsmedia te laten zien en uitleg te geven over journalistieke regels. Door het gebruik van professionele nieuwsmedia in het onderwijs te stimuleren, maken jongeren op een verdiepende en positieve manier kennis met de titels van de lidbedrijven.

De Nieuwsservice staat centraal in het educatieve aanbod van Nieuws in de klas. De service bestaat uit bezorgdiensten voor docenten en leerlingen en de Nieuwsservice Digitaal. In 2016 is de Nieuwsservice Digitaal ontwikkeld. Nieuws in de klas voorziet hiermee in de vraag van docenten en uitgevers naar een eenvoudige ontsluiting van digitaal nieuws voor het onderwijs. Docenten en leerlingen kunnen via Blendle tweemaal per jaar kosteloos vier weken toegang krijgen tot de content van de nieuwstitels. Titels die niet via Blendle beschikbaar zijn, kunnen worden geraadpleegd met afzonderlijke inlogaccounts.

Naast de Nieuwsservice biedt Nieuws in de klas docenten ondersteuning in de vorm van lesmaterialen en praktijkvoorbeelden. Nieuws in de klas werkt samen met educatieve organisaties en uitgevers om het gebruik van nieuws en actualiteit in lesmateriaal te stimuleren.

Crossmediaal

Wie aan dagbladen denkt, heeft al snel aan de gedrukte krant voor ogen. Niet onbegrijpelijk, want bijna de helft (47 procent) van de Nederlanders leest op een willekeurige dag de papieren krant. Maar het is ook een incompleet beeld van de nieuwsmerken. Nieuws is één van de belangrijkste drijfveren om online te gaan. De sites en apps van de nieuwsmerken trekken dagelijks miljoenen Nederlanders (4,3 miljoen). Van de tien grootste Nederlandse online mediamerken bestaat globaal de helft uit nieuwsmerken.

Veel dagbladlezers kiezen voor een abonnement op maat. Vaak is dat een gedrukte krant in het weekend met een digitale editie op weekdagen. Daarnaast vertrouwt de nieuwsconsument op de website van het nieuwsmerk, al dan niet met betaalde toegang, nieuwsapps en berichten via social media. Nederlanders volgen het nieuws crossmediaal. Het bereik van nieuwsmerken is de afgelopen jaren gegroeid. NOM Mediamerken 2017 laat zien dat de dagbladmerken 90% van alle Nederlanders bedienen.

Totaalbereik dagbladen (bron: NPM 2017-I)