NUV jaarverslag 2016

Btw

Het algemene btw-tarief van 21 procent op digitale uitgeefproducten is uitgevers een doorn in het oog. In 2016 werden eindelijk belangrijke stappen gezet naar een verlaging van de btw van 21 procent naar 6 procent.

Politiek draagvlak voor btw-verlaging

De wens van de Tweede Kamer is heel helder. Voor verlaging van het btw-tarief naar 6 procent bestaat breed draagvlak. Van SP tot VVD, vrijwel alle fracties in de Tweede Kamer hebben in 2016 hun steun uitgesproken voor het verlaagde tarief. In juni 2016 drongen VVD, PvdA, CDA en D66 bij staatssecretaris Wiebes (Financiën) aan op spoed. In december leidde een motie van SP en PvdA over toepassing van het 6%-tarief op digitale nieuwsproducten zelfs tot Kamerbrede steun, de PVV uitgezonderd. Met regelmaat voert de Tweede Kamer de druk op het kabinet op. In zijn contacten met de Tweede Kamer spant het NUV zich maximaal in om het onderwerp hoog op de politieke agenda te houden.

Btw-richtlijn is bottleneck

Naast de Tweede Kamer is ook het kabinet positief. De bottleneck is de Europese Btw-richtlijn. Om het verlaagde tarief op digitale uitgeefproducten te kunnen toepassen, moet die Btw-richtlijn aangepast worden. Dat vergt unanimiteit onder 28 ministers van Financiën. Zolang de richtlijn niet is aangepast, zou Nederland met toepassing van het verlaagde tarief een inbreukprocedure tegemoet kunnen zien.

Europese Commissie aan zet

In mei 2015 beloofde Jean-Claude Juncker, voorzitter van de Europese Commissie, een wetgevingsvoorstel in te dienen. Omdat de tijd verstreek, herinnerde het Europees Parlement in januari 2016 Commissievoorzitter Juncker met een duidelijke resolutie aan zijn belofte. Vervolgens kondigde de Commissie op 7 april bij de presentatie van het Action Plan on VAT aan nog voor het einde van 2016 een wetgevingsvoorstel te zullen indienen.

De rol van Nederland

Onder druk van de Tweede Kamer is het kabinet veranderd van een passieve in een actieve voorstander. Die actieve houding bleek onder andere tijdens het Nederlands voorzitterschap van de Europese Unie. Eind mei nodigde de Raad van Ministers, voorgezeten door Nederland, de Europese Commissie unaniem uit om een voorstel te doen om digitale media tegen het verlaagde btw-tarief te mogen belasten. Dat was opnieuw een belangrijke stap in de goede richting.

Traag wetgevingsproces

‘Als je naar het medialandschap kijkt en het tempo ziet waarin uitgevers innoveren, dan is het niet uit te leggen dat deze btw-kwestie nog steeds niet is opgelost’, zegt Herman Wolswinkel, adviseur btw van het NUV. Hoewel het maar een kleine aanpassing van de Btw-richtlijn vergt, neemt de Europese Commissie – mede vanwege de vereiste unanimiteit – alle voorbereidende stappen heel zorgvuldig. Dat kost veel tijd. Een impact assessment moest de consequenties aantonen van een btw-verlaging en via een consultatie dienden alle belanghebbenden, waaronder het NUV, hun zienswijze in. ‘Als die traagheid leidt tot unanimiteit in de Raad van Ministers, dan is het ten minste nog een goede investering geweest’, licht Wolswinkel toe.

Langverwacht voorstel gepresenteerd

Op 1 december presenteerden commissarissen Moscovici (Fiscale Zaken) en Ansip (Digitale Eengemaakte Markt) het voorstel. Een goed voorstel, met alle ruimte voor de lidstaten om zelf nauwkeurig af te bakenen welke digitale publicaties aanspraak kunnen maken op welk btw-tarief. De spannendste vraag is hoe de Nederlandse wetgever digitale publicaties fiscaal gaat afbakenen. Wolswinkel: ‘Wil je een toekomstbestendige oplossing voor de btw-kwestie, dan moeten ook vernieuwende uitgeefproducten en -diensten onder het verlaagde tarief gebracht worden. Als bijvoorbeeld geavanceerde digitale leermiddelen en artikelplatform Blendle buiten de scope vallen, kun je niet zeggen dat het btw-probleem is opgelost.” Dat de btw-oplossing echt toekomstbestendig wordt, staat in 2017 hoog op de prioriteitenlijst van het NUV. Anders blijven fiscale prikkels de innovatie in de sector onnodig belemmeren.

Verwachting voor 2017

Het kabinet heeft zijn expliciete steun uitgesproken voor het Europese voorstel. Staatssecretaris Wiebes zei in januari 2017 in de Tweede Kamer dat het kabinet een btw-verlaging voor digitale boeken, kranten en tijdschriften al ‘in potlood’ in het Belastingplan 2018 heeft opgenomen. Als de Europese ministers van Financiën niet dwarsliggen en het nieuwe kabinet in lijn met de opvattingen van het huidige kabinet en de Tweede Kamer opereert, zou de btw-verlaging vanaf 1 januari 2018 een feit kunnen zijn.